Nước sinh hoạt là nguồn nước được sử dụng hàng ngày của con người, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và phát triển kinh tế xã hội. Tại Việt Nam, nước sinh hoạt chủ yếu được cung cấp từ bốn nguồn chính: nước ngầm, nước mặt, nước mưa và nước máy. Tuy nhiên, các nguồn nước này đang tiềm ẩn nhiều nguy cơ suy giảm về số lượng lẫn chất lượng, chẳng hạn như vi sinh vật, hoá chất và tạp chất lẫn trong nước.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nước sạch không chỉ cần thiết cho sinh hoạt mà còn là yếu tố quyết định trong việc phòng ngừa bệnh tật và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá chi tiết về từng nguồn cung cấp nước sinh hoạt, bao gồm đặc điểm, ưu nhược điểm và tình hình sử dụng hiện nay.
Nước ngầm
Nước ngầm là một dạng nước ở dưới đất, tích trữ trong các lớp đất đá trầm tích bở rời như cặn, sạn, trong các khe, cát bột kết nứt, hang caxtơ dưới bề mặt trái đất, và có thể khai thác cho các hoạt động sống của con người.
- Tầm quan trọng:
- Theo Cục Quản lý tài nguyên nước (2022), khoảng 40% nước cấp cho các đô thị hiện nay được khai thác từ nước ngầm.
- Khoảng 62% người dân nông thôn được cấp nước sạch từ nguồn nước ngầm.
- Nước ngầm đóng vai trò quan trọng trong đời sống, phục vụ nhu cầu ăn uống, sinh hoạt và cung cấp nước cho hoạt động nông nghiệp, công nghiệp.
- Thách thức:
- Nước ngầm đang chịu sức ép lớn về suy giảm mực nước, cạn kiệt tầng chứa nước do việc khai thác quá mức và mất kiểm soát.
- Kỹ thuật khai thác không đúng có thể dẫn đến nước bẩn xâm nhập, làm biến đổi chất lượng nguồn nước.
Nước mặt
Nguồn nước mặt là nguồn nước có trên bề mặt trái đất bao gồm nước từ ao, hồ, suối, thác,… Nước mặt sẽ không có muối, bổ sung từ nguồn nước mưa và lấy thêm từ nước ngầm.
- Tiềm năng:
- Theo WB, tài nguyên nước Việt Nam được đánh giá là phong phú với 11 lưu vực sông chính và gần 3500 con sông.
- Nguồn nước mặt có thể khai thác nhiều, chủ yếu dùng cho mục đích trồng trọt, chăn nuôi và sản xuất.
- Đặc điểm:
- Có nồng độ oxy hòa tan (DO) cao, hàm lượng cặn lơ lửng, phù sa lớn, nồng độ chất hữu cơ cao.
- Ít kim loại nặng, chất hòa tan trong nước hơn nước ngầm.
- Thách thức: Do ảnh hưởng bởi mưa, gió, lũ lụt, nước thải sinh hoạt, nước thải công nghiệp và thuốc trừ sâu nên mức độ ô nhiễm phức tạp.
Nước mưa
Nước mưa được hình thành từ hơi nước bốc lên từ ao, hồ, sông, suối, biển,… gặp lạnh ngưng tụ thành mây, mây gặp điều kiện thuận lợi trở thành những giọt mưa rơi xuống mặt đất.
Từ lâu nước mưa được cho là nguồn nước sạch và tinh khiết vì nước từ trên cao rơi xuống không bị nhiễm các tạp chất bẩn. Tuy nhiên với sự phát triển công nghiệp hóa sự trong lành của không khí giảm sút khiến nguồn nước mưa tưởng rằng vô hại giờ đây trở thành mối nguy hại cho sức khỏe con người bởi các tạp chất ô nhiễm, hòa tan khí độc.
- Cơ hội:
- Nguồn nước sạch, tự nhiên.
- Giúp giảm áp lực lên các nguồn nước khác.
- Có thể tích trữ để sử dụng trong mùa khô.
- Thách thức:
- Với sự phát triển công nghiệp hóa, không khí bị ô nhiễm khiến nước mưa chứa nhiều tạp chất ô nhiễm, hòa tan khí độc.
- Nghiên cứu cho thấy nước mưa có chứa axit, cuốn theo các khí độc SO2, H2S, NOx tạo ra các axit HNO3, H2SO4.
- Nước mưa còn có các tạp chất điển hình như bụi bẩn, vi khuẩn và những tạp chất khác tùy vào nơi nó đi qua.
Nước máy
Nước máy là nguồn nước do các nhà máy cấp nước thành phố hoặc đô thị. Nước thông qua các hệ thống xử lý nước cấp công suất lớn. Nước máy được xử lý qua các hệ thống lắng và lọc nước công nghiệp để loại bỏ các cặn bẩn, tạp chất… Sau đó nước dẫn qua hệ thống ống nước phân phối trực tiếp đến cho các hộ gia đình để tiêu thụ.
Nước máy được cấp để phục vụ nhu cầu sử dụng trong sinh hoạt của người dân. Nước máy thường có tính ổn định về mặt hóa lý. Thường được đảm bảo đạt các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước sử dụng cho mục đích sinh hoạt.
- Ưu điểm:
- Đã qua xử lý, đảm bảo các tiêu chuẩn về chất lượng.
- Phân phối rộng rãi, thuận tiện cho người dùng.
- Nhược điểm:
- Chi phí cao: Cần đầu tư lớn để xây dựng và vận hành hệ thống cấp nước.
- Nguy cơ ô nhiễm thứ cấp: Đường ống dẫn nước cũ kỹ, rò rỉ có thể làm ô nhiễm nước trong quá trình vận chuyển.
- Không phải hộ gia đình nào cũng tiếp cận được: Ở các vùng nông thôn, miền núi, việc cung cấp nước máy còn hạn chế.
Nguồn nước gia đình bạn có sạch an toàn?
Mặc dù đa số mọi người nghĩ rằng nước không màu, không mùi là nước sạch hoặc chỉ cần đun sôi lên thì nước đó sẽ được tiệt trùng và có thể dùng được ngay, nhưng thực tế không phải vậy. Ở Việt Nam hiện nay, quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đang tác động mạnh đến môi trường, nhất là môi trường nước. Nguyên nhân chính là:
- Sự gia tăng dân số
- Rác thải sinh hoạt
- Rác thải y tế
- Ô nhiễm do các điều kiện tự nhiên
- Ô nhiễm do sản xuất nông nghiệp và công nghiệ
Hậu quả của ô nhiễm nguồn nước gây ra vô cùng nặng nề, ảnh hưởng đến hệ sinh thái và chất lượng nước. Quan trọng nhất là ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của mỗi chúng ta.
Vì thế, cần đưa ra những giải pháp kịp thời để bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên của nước và bảo vệ sức khỏe của chúng ta.
Hiện nay, máy lọc nước là một trong những giải pháp hữu hiệu. Máy lọc nước Maxdream tự hào có thể giúp các gia đình lọc hết tất cả nguồn nước như nước máy, nước mưa, nước sông,… nhờ vào công nghệ CDI. Nước sau khi được lọc sẽ giữ lại được các khoáng chất và loại bỏ 100% những ion độc hại, ion kim loại nặng tạo ra một nguồn nước trong lành giúp bảo vệ sức khỏe gia đình bạn.
Những câu hỏi thường gặp về nguồn nước sinh hoạt
1. Tại sao nước ngầm ở một số nơi lại có mùi hôi, vị mặn?
Nước ngầm có thể bị nhiễm mặn do xâm nhập mặn từ biển hoặc nước biển dâng. Mùi hôi thường do sự phân hủy chất hữu cơ trong đất hoặc nước bị ô nhiễm bởi chất thải.
2. Làm sao để biết nước máy có đảm bảo chất lượng hay không?
Người dân có thể kiểm tra chất lượng nước máy thông qua các chỉ tiêu như màu sắc, mùi vị, độ trong, và kết quả kiểm nghiệm của cơ quan chức năng. Ngoài ra, có thể sử dụng các thiết bị kiểm tra chất lượng nước tại nhà để đánh giá sơ bộ.
3. Làm thế nào để giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước ngầm?
Để giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước ngầm, cần hạn chế sử dụng phân bón, thuốc trừ sâu hóa học trong nông nghiệp, xử lý chất thải công nghiệp và sinh hoạt trước khi thải ra môi trường, bảo vệ tầng chứa nước. Xem thêm bài viết Ảnh hưởng ô nhiễm nguồn nước ngầm & Giải pháp khắc phục để có cái nhìn tổng quan hơn.
4. Máy lọc nước nào tốt nhất cho sinh hoạt?
Các dòng máy lọc nước chất lượng tốt cho sinh hoạt bạn nên tham khảo gồm:
- Hệ thống lọc nước tổng đầu nguồn Karofi KTF-888
- Hệ thống lọc nước đầu nguồn AOS System 103
- Máy lọc nước đầu nguồn sinh hoạt ECO-03 AI
- Hệ thống lọc tổng đầu nguồn 5 cấp Kangaroo KG1054LT-5
- Hệ thống lọc nước tổng sinh hoạt SWD F-SD1800L
- Máy Lọc Tổng Maxdream CDI S01 (phù hợp đặt trong nhà)
- Máy Lọc Tổng Maxdream CDI C01 (có thể đặt ngoài trời)
Tùy vào nhu cầu, tài chính và nguồn nước thực tại mà hãy tham khảo lựa chọn sản phẩm phù hợp nhất với gia đình. Nếu có thắc mắc về các sản phẩm của Maxdream, liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn chi tiết nhé!
