Nước ngầm là nước nằm bên dưới bề mặt đất trong các không gian rỗng của đất và trong các khe nứt của các thành tạo đá, và các không gian rỗng này có sự liên thông với nhau. Đây là nguồn nước ngọt quan trọng cho con người, cung cấp nước cho sinh hoạt, tưới tiêu, và công nghiệp. Tuy nhiên, ô nhiễm nước ngầm đang trở thành một vấn nạn nghiêm trọng, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe cộng đồng, môi trường sinh thái và sự phát triển bền vững.
Các tác động của ô nhiễm nước ngầm khá nghiêm trọng, bao gồm: ảnh hưởng đến sức khỏe con người; suy thoái hệ sinh thái thủy sinh và đa dạng sinh học; thiệt hại kinh tế do giảm năng suất nông nghiệp, tăng chi phí xử lý nước, giảm giá trị bất động sản.
Do đó, để giảm thiểu và khắc phục tình trạng ô nhiễm cần hoàn thiện hệ thống pháp lý và chính sách bảo vệ tài nguyên nước, áp dụng công nghệ xử lý tiên tiến, nâng cao nhận thức cộng đồng,…
Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hơn 2 tỷ người trên toàn cầu sử dụng nguồn nước uống bị nhiễm bẩn. Ở Việt Nam, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết khoảng 60% nguồn nước ngầm đang bị ô nhiễm ở các mức độ khác nhau.
Vì vậy, việc nhận diện rõ những tác hại và có những hành động cụ thể để bảo vệ nguồn nước ngầm là hết sức cần thiết và cấp bách. Mời quý độc giả cùng tìm hiểu và thảo luận sâu hơn về vấn đề này qua bài viết dưới đây.
Ảnh hưởng của ô nhiễm nước ngầm
Tác động đến sức khỏe
Nước ngầm bị ô nhiễm có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như:
- Viêm gan: Vi khuẩn trong chất thải của con người có thể gây viêm gan, dẫn đến tổn thương gan không thể phục hồi.
- Bệnh kiết lỵ: Gây tiêu chảy nghiêm trọng, mất nước, thậm chí tử vong.
- Ngộ độc: Do sử dụng nước nhiễm hóa chất, thuốc trừ sâu, kim loại nặng.
- Ung thư: Một số hóa chất trong nước ngầm như asen, benzen có thể gây ung thư.
Theo WHO, hơn 485.000 người chết mỗi năm do sử dụng nước uống không an toàn và vệ sinh kém.
Ảnh hưởng đến môi trường
Ô nhiễm nước ngầm gây ra nhiều tác động tiêu cực đến môi trường như:
- Phá hủy hệ sinh thái thủy sinh: Các chất ô nhiễm làm mất cân bằng dinh dưỡng, gây chết cá và sinh vật thủy sinh.
- Ảnh hưởng đến động thực vật: Các chất độc tích lũy trong cơ thể, gây bệnh và chết.
- Làm suy thoái đất: Nước ngầm bị nhiễm mặn, nhiễm phèn ảnh hưởng đến độ phì nhiêu của đất.
Một nghiên cứu ở Bangladesh cho thấy từ 35-77 triệu người có nguy cơ nhiễm độc asen do nước ngầm bị ô nhiễm.
Tác động kinh tế
Ô nhiễm nước ngầm cũng gây thiệt hại kinh tế đáng kể:
- Giảm giá trị đất đai, bất động sản ở khu vực bị ô nhiễm.
- Làm giảm năng suất cây trồng, vật nuôi.
- Tăng chi phí sản xuất do phải xử lý nước hoặc nhập nước sạch từ nơi khác.
- Ảnh hưởng xấu đến du lịch, thương mại do môi trường bị suy thoái.
Ước tính thiệt hại kinh tế do ô nhiễm nước ở Trung Quốc lên tới 2,5% GDP mỗi năm.
Giải pháp khắc phục ô nhiễm nguồn nước ngầm
Để giải quyết vấn đề ô nhiễm nước ngầm, cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp:
Luật pháp
Cần có luật liên bang ở hầu hết các quốc gia giúp bảo vệ chất lượng nước ngầm. Các quy định về Nước sạch và Nước uống An toàn cần đảm bảo việc bảo vệ nguồn nước uống bằng cách thiết lập các biện pháp để chúng đáp ứng các tiêu chuẩn sức khỏe.
Một số chính sách, luật pháp cần được hoàn thiện:
- Ban hành và thực thi nghiêm các quy định về bảo vệ nguồn nước, xử lý nước thải.
- Quy hoạch các khu công nghiệp, bãi chôn lấp xa nguồn nước.
- Kiểm soát chặt việc sử dụng hóa chất, phân bón trong nông nghiệp.
Việc sử dụng hệ thống làm sạch nước
Để đảm bảo cung cấp nước sạch và an toàn cho người dân, cần lắp đặt các hệ thống xử lý nước tại điểm sử dụng ở các cửa hàng phân phối nước. Những hệ thống này áp dụng nhiều kỹ thuật xử lý khác nhau như:
- Khử trùng bằng hóa chất: Sử dụng các hóa chất như Clo, Brom để tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh.
- Đun sôi: Đun sôi nước ở nhiệt độ 100°C trong vài phút để loại bỏ vi khuẩn.
- Chưng cất bằng năng lượng mặt trời: Sử dụng nhiệt từ ánh nắng mặt trời để bay hơi nước, loại bỏ tạp chất và thu nước sạch.
- Lọc: Sử dụng các màng lọc để loại bỏ các hạt rắn, vi khuẩn, virus trong nước.
- Khử trùng bằng ozone: Sục khí ozone vào nước để oxy hóa và phân hủy các chất hữu cơ, diệt khuẩn.
- Hấp thụ bằng than hoạt tính: Sử dụng than hoạt tính để hấp phụ các chất hữu cơ, mùi vị, màu sắc trong nước.
- Khử trùng bằng tia cực tím: Chiếu tia cực tím vào nước để tiêu diệt vi khuẩn, virus.
Đặc biệt, ở những khu vực có hàm lượng asen cao trong nước ngầm, việc lắp đặt các bộ lọc loại bỏ asen (Arsenic Removal Filters – ARF) là rất cần thiết. Bên cạnh đó, bảo trì, bảo dưỡng định kỳ các hệ thống lọc này cũng đóng vai trò quan trọng để đảm bảo chất lượng nước an toàn cho người sử dụng.Ngoài ra, xử lý trực tiếp nước ngầm tại nguồn cũng là một phương pháp hiệu quả. Các kỹ thuật xử lý sinh học phổ biến bao gồm:
- Phân hủy sinh học: Sử dụng vi sinh vật để phân hủy các chất hữu cơ gây ô nhiễm trong nước ngầm.
- Xử lý nước thải: Xử lý nước thải sinh hoạt, công nghiệp trước khi thải ra môi trường để tránh ô nhiễm nguồn nước.
- Xử lý bằng thực vật: Trồng cây để hấp thụ, tích lũy hoặc phân hủy các chất ô nhiễm trong đất và nước.
- Cải tạo sinh học: Sử dụng vi sinh vật để phân hủy các chất ô nhiễm hữu cơ, làm sạch môi trường đất và nước.
Bên cạnh đó, các kỹ thuật hóa học như trao đổi ion (Ion exchange), sục khí ozone (Ozone sparging), lọc màng (Membrane filtration), kết tủa hóa học (Chemical precipitation) cũng được ứng dụng rộng rãi trong xử lý nước ngầm.
Quản lý hợp lý các nguồn ô nhiễm nguồn nước ngầm
Để ngăn ngừa ô nhiễm nước ngầm, cần quản lý chặt chẽ các nguồn phát sinh chất thải như bãi chôn lấp, bể chứa ngầm, đường ống dẫn. Cụ thể:
- Bãi chôn lấp rác phải được thiết kế đúng kỹ thuật với lớp lót đáy bằng đất sét, hệ thống thu gom và xử lý nước rỉ rác. Thường xuyên kiểm tra, bảo trì bãi chôn lấp. Chọn vị trí xa nguồn nước, không chôn lấp chất thải nguy hại.
- Xây dựng và vận hành bể chứa ngầm theo đúng quy định, tránh rò rỉ, ô nhiễm. Lắp đặt thiết bị báo rò rỉ, định kỳ kiểm tra bể. Nếu không sử dụng, phải xử lý triệt để bể chứa.
- Thiết kế, lắp đặt đường ống dẫn chuyên nghiệp, chống ăn mòn. Thường xuyên kiểm tra, phát hiện sớm sự cố rò rỉ để xử lý.
Tái chế
Thay vì thải bỏ ra môi trường, nên thu gom và đưa chất thải, phế liệu đến các nhà máy tái chế để tái sử dụng như:
- Dầu nhớt, dầu máy đã qua sử dụng.
- Chất thải nhựa, chai lọ, giấy, kim loại…
Chính quyền cần quy hoạch các điểm thu gom, phân loại rác tái chế. Phối hợp với các tổ chức môi trường tuyên truyền, vận động người dân tham gia tái chế, bảo vệ môi trường.
Những câu hỏi thường gặp về ảnh hưởng ô nhiễm nguồn nước ngầm & giải pháp khắc phục
1. Những bệnh gì thường gặp do sử dụng nước ngầm bị ô nhiễm?
Sử dụng nước ngầm bị ô nhiễm có thể gây ra nhiều bệnh nguy hiểm như: viêm gan, kiết lỵ, tiêu chảy, ngộ độc chì, ngộ độc asen, ung thư đường tiêu hóa, sỏi thận, suy thận mãn tính…
2. Quy định pháp luật hiện hành nào về bảo vệ nguồn nước ngầm ở Việt Nam?
Việt Nam đã ban hành Luật Tài nguyên nước 2012, Nghị định 201/2013/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tài nguyên nước, Thông tư 27/2014/TT-BTNMT quy định việc đăng ký khai thác nước dưới đất, mẫu hồ sơ cấp phép, mẫu báo cáo… nhằm quản lý, bảo vệ tài nguyên nước ngầm.
3. Tại sao ô nhiễm nước ngầm?
Những nguyên nhân chính gây ô nhiễm nước ngầm gồm: Nguồn tự nhiên, Hệ thống tự hoại, Xử lý chất thải nguy hại không đúng cách, Sản phẩm dầu mỏ, Chất thải rắn, Đầm chứa bề mặt, Hóa chất nông nghiệp,…
4. Trách nhiệm của chính quyền địa phương trong bảo vệ nguồn nước ngầm?
Chính quyền địa phương có trách nhiệm: Xây dựng quy hoạch, kế hoạch bảo vệ tài nguyên nước; Tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cộng đồng; Tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; Hỗ trợ đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải, chất thải; Thực hiện quan trắc, giám sát chất lượng nước định kỳ.
5. Vai trò của doanh nghiệp trong việc bảo vệ nguồn nước ngầm?
Doanh nghiệp cần: Tuân thủ nghiêm các quy định về xả thải, xử lý nước thải đạt chuẩn trước khi thải ra môi trường; Áp dụng công nghệ sản xuất thân thiện môi trường, tiết kiệm nước; Tái sử dụng, tái chế nước thải; Tham gia đóng góp kinh phí cho các dự án bảo vệ tài nguyên nước.
6. Người dân cần làm gì để bảo vệ nguồn nước ngầm?
Mỗi người dân cần: Sử dụng nước tiết kiệm, tránh lãng phí; Không xả rác, chất thải bừa bãi ra nguồn nước; Hạn chế sử dụng hóa chất, phân bón; Tham gia tố giác các hành vi gây ô nhiễm nguồn nước; Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.
7. Làm thế nào để chủ động bảo vệ sức khỏe gia đình trong tình hình ô nhiễm nguồn nước ngầm như hiện nay?
Lắp đặt hệ thống lọc nước tại vòi để loại bỏ vi khuẩn, kim loại nặng, hóa chất độc hại có trong nước là giải pháp hiệu quả giúp bạn chủ động nguồn nước sạch.
8. Nên chọn máy lọc nước loại nào chất lượng cho gia đình?
Maxdream là đơn vị chuyên cung cấp giải pháp lọc nước theo yêu cầu uy tín trên toàn quốc. Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực, Maxdream đã khẳng định được vị thế của mình bằng việc cung cấp các sản phẩm và dịch vụ chất lượng cao, đáp ứng đầy đủ nhu cầu của khách hàng.
Điểm nổi bật của Maxdream:
- Công nghệ lọc tiên tiến: Maxdream sử dụng công nghệ lọc điện CDI tiên tiến, được phát triển mạnh mẽ tại các quốc gia như Mỹ, Phần Lan, Pháp, Canada,… Công nghệ này giúp lọc sạch các vi sinh vật, chất độc hại trong nước nhưng vẫn giữ lại được các khoáng chất có lợi cho sức khỏe.
- Hiệu quả lọc cao: Các sản phẩm của Maxdream có hiệu quả lọc cao trên nhiều nguồn nước khác nhau, đảm bảo cung cấp cho bạn nguồn nước sạch, an toàn để sử dụng.
- Tiết kiệm nước: Maxdream ứng dụng công nghệ tiên tiến giúp tiết kiệm nước tối đa, lên đến 90%.
- Đa dạng sản phẩm: Maxdream cung cấp đa dạng các sản phẩm lọc nước gia đình, hệ thống lọc tổng, lọc nước công nghiệp, lọc nước mưa,… đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng.
- Dịch vụ chuyên nghiệp: Maxdream sở hữu đội ngũ chuyên gia, kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm, nhiệt tình, luôn sẵn sàng tư vấn và hỗ trợ khách hàng chu đáo.
- Chính sách bảo hành tốt: Maxdream áp dụng chính sách bảo hành lâu dài, đảm bảo quyền lợi cho khách hàng.
Tại sao nên chọn Maxdream?
- Cung cấp nguồn nước sạch, an toàn cho sức khỏe.
- Sản phẩm chất lượng cao, giá cả hợp lý.
- Dịch vụ chuyên nghiệp, uy tín.
- Chính sách bảo hành tốt.
Liên hệ Maxdream để được tư vấn và hỗ trợ!