Vi khuẩn trong nước đã được đun sôi ở 100 độ C thường đã bị tiêu diệt, nhưng ít ai biết rằng nếu để nguội trên 2 giờ đồng hồ thì nước đã bắt đầu có vi khuẩn và sau 24 giờ, lượng vi khuẩn sẽ tăng lên rất nhiều. Nhận định của các nhà khoa học đã cho thấy sự bất cập trong việc uống nước đun sôi để nguội. Vậy loại nước nào mới là loại nước tốt?
Tìm hiểu về nước đun sôi để nguội
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, cán bộ Viện Công nghệ Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội nhận định, trước đây, nguồn nước tự nhiên không hoặc ít bị ô nhiễm và chứa nhiều vi khuẩn như bây giờ. Trong nước có chứa lượng oxy và chất khoáng cực tốt, đặc biệt là khí oxy khi uống vào sẽ tạo điều kiện cho vi sinh vật trong ruột tiêu hóa rất tốt. Với những nguồn nước sạch tự nhiên, có thể uống và dùng được ngay. Đây là loại nước tốt nhất cho cơ thể.
Tuy nhiên hiện nay, nguồn nước vừa bị nhiễm hóa chất, vừa chứa nhiều vi sinh vật và kí sinh trùng nên khó có thể dùng ngay. “Uống nước đun sôi là giải pháp tốt của người dân. Bản chất của việc đun sôi là dùng nhiệt để tiêu diệt hoàn toàn vi sinh vật, kí sinh trùng gây ô nhiễm trong nguồn nước.
Tuy nhiên, việc đun sôi nước để uống cũng bộc lộ nhiều nhược điểm”, ông Thịnh nói.
Thứ nhất, nhiệt độ đun sôi đã làm biến đổi cấu trúc tự nhiên của nước, làm mất oxy và một số nguyên tố vi lượng cần cho cơ thể. Do đó, khi con người uống loại nước này sẽ khó tiêu hơn. “Cá có thể sống trong môi trường nguồn nước tự nhiên nhưng nếu bạn đặt chúng trong một chậu nước đun sôi để nguội, chắc chắn nó sẽ chết. Với con người, tất nhiên sẽ không chết như vậy song nếu uống nước đun sôi để nguội như vậy, tức là sẽ thiếu lượng oxy trong nước, gây cản trở vi sinh vật trong đường ruột phát triển. Lượng oxy này khá cần thiết vì người ta chỉ có thể đưa oxy vào phổi chứ không đưa vào ruột”, ông Thịnh nói thêm.
Nhược điểm thứ hai là nguy cơ tái nhiễm khuẩn trong nước đun sôi để nguội rất cao. Càng để lâu, nước càng bẩn. Tiến sĩ Thịnh phân tích, trong nước càng nhiều vi sinh vật, càng nhiều trứng kí sinh trùng bao nhiêu, khi đun sôi, chúng sẽ bị tiêu diệt hoàn toàn, đồng thời bị phân rã tạo thành chất hữu cơ trong nước và tạo thành nguồn thức ăn dồi dào cho những vi sinh vật ở ngoài. Trong khi đó, môi trường bên ngoài chứa rất nhiều vi sinh vật. Các vi khuẩn có trong nước không thể nhìn thấy bằng mắt thường.
Thứ ba, nhiệt độ đun sôi chỉ xử lý được vi sinh vật, vi khuẩn chứ không tác động nhiều đến các tạp chất, kim loại nặng như chì, phèn sắt, gỉ sét, đồng, nhôm, thủy ngân, arsen, nitrit, nitrat…
Nguy cơ uống nước đun sôi để nguội nhiều ngày
Lúc này, nguy cơ tái nhiễm rất lớn, nước sẽ nhanh bị thiu và lượng vi sinh vật nhân lên gấp bội, thậm chí loại nước này còn độc hại hơn lúc chưa đun. Đồng quan điểm, thạc sĩ, bác sĩ Dzoãn Thị Tường Vi (nguyên Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện 198) cũng đưa cảnh báo cần thay đổi ngay thói quen đun 2-3 ấm nước để nguội, cho vào bình uống dần cả tuần.
Nước đun sôi 100 độ C đã diệt được vi khuẩn, nhưng để nguội trên 2 giờ đồng hồ thì vi khuẩn sẽ xuất hiện trở lại, sau 24 giờ thì lượng vi khuẩn đã tăng lên rất nhiều.Nếu cứ đổ chồng nước cũ vào nước mới với nhau sau khi đun, vô tình sẽ càng nhân số lượng vi khuẩn của nước tăng lên nhanh chóng, dễ sinh ra nấm mốc, gây hại cho cơ thể.
Uống nước sôi để nguội lâu ngày rất bất lợi cho sức khỏe, ví dụ chất muối axit nitrat (là một chất dễ gây ung thư) được sản sinh trong nước đun sôi để nguội. Sau một ngày, mỗi lít nước có thể sản sinh 0,004mg muối axit nitrat, để sau 3 ngày lượng nước muối này lên đến 0,011mg và sau 20 ngày có thể lên đến 0,73mg.
Nước đun sôi để nguội có tốt không
Đun nước để uống là cần thiết nhưng không phải là loại nước tốt nhất cho cơ thể. Bạn chỉ nên uống nước đun sôi để nguội trong một ngày, không để sang ngày hôm sau. Tuyệt đối không tích nước để nguội cả tuần.
Ngoài ra, nước sôi để nguội cần phải được đảm bảo trong khu vực sạch sẽ, dụng cụ chứa nước phải đạt tiêu chuẩn của y tế đã quy định, tránh sử dụng các loại nhựa tái chế để chứa nước. Để đảm bảo an toàn, tốt nhất nên bảo quản nước sôi để nguội trong bình kín.
Đối với những bình đựng nước bằng nhựa kém chất lượng (nhất là những loại nhựa trôi nổi trên thị trường) thì khả năng nhiễm độc từ chúng là rất cao. Các loại bình nhựa này khi đựng nước có thể giải phóng phân tử hữu cơ, đặc biệt là nếu đựng nước nóng thì loại nhựa này sẽ phôi ra vào trong nước những tạp chất chứa trong nó.
Hiện nhiều gia đình có thói quen uống nước tinh khiết thay cho nước sôi để nguội. Thế nhưng, nước tinh khiết (loại nước được lọc bằng công nghệ thẩm thấu ngược RO lọc rất sạch nhưng cũng không còn vi khoáng) cung cấp nước mà không chứa các chất cần thiết cho cơ thể.
Thay vào đó nên có quen sử dụng nước khoáng, không chỉ làm dịu nhanh cơn khát mà còn bổ sung các vi khoáng có lợi cho cơ thể. Theo các nghiên cứu, khoáng chất trong nước như Magie, Kali, Canxi, Natri… được hấp thụ tốt hơn cả khoáng trong thức ăn.
Xem thêm: Phân biệt nước khoáng, nước suối và nước tinh khiết.
Nên lựa chọn các thương hiệu nước khoáng tự nhiên, hạn chế sử dụng nước bổ sung khoáng nhân tạo không rõ nguồn gốc. Nước đóng bình, đóng chai tiện đấy nhưng nếu bạn thấy phiền khi phải mua rồi trữ sẵn, bê lên từng tầng, lên máy nóng lạnh… bạn có từng nghĩ sẽ tạo ra nước giữ khoáng/ nước khoáng ngay tại nhà mình để sử dụng không? Maxdream hân hạnh là đơn vị đầu tiên tại Việt Nam cung cấp các giải pháp lọc nước tại nhà giữ khoáng tự nhiên chất lượng nước đóng chai.
Những lưu ý khi sử dụng nước đun sôi để nguội
Đun sôi nước là cần thiết để diệt vi khuẩn nhưng chưa phải giải pháp tối ưu vì không xử lý được các kim loại nặng, chất hóa học… và làm biến đổi các hợp chất có lợi trong nước, tạo ra các chất có hại.
Nên sử dụng ngay sau khi để nguội, sau 2 giờ thì vi khuẩn sẽ xuất hiện trở lại và càng để lâu càng sinh sôi khủng khiếp hơn.
Khuyến cáo nên sử dụng nước khoáng có lợi cho sức khỏe.